حجت‌الاسلام دکتر علیرضا ابراهیمی در کرسی ترویجی بررسی حقوق جمهوری اسلامی ایران در قبال حمله اسرائیل به کنسولگری از منظر حقوق بین‌الملل به ارائه نظرات خود پرداخته و عنوان کرد: عصر روز دوشنبه ۱۳ فروردین ۱۴۰۳، ساختمان ضمیمه‌ی کنسولگری ایران در مجاورت سفارت‌خانه‌ی ایران در دمشق، هدف حمله هوایی قرار گرفت و تخریب شد. هرچند اخبار رسمی در مورد عامل حمله‌ی هوایی منتشر نشده اما حسین اکبری، سفیر ایران در سوریه، مدعی شد که ساختمان کنسولگری در مجاورت سفارت ایران «با شش موشک از هواپیماهای جنگی اف-۳۵ اسرائیل هدف قرار گرفته است».

وی افزود: هدف اصلی این حمله سرتیپ محمدرضا زاهدی، فرمانده نیروی قدس سپاه، بود.ساعتی بعد سپاه پاسداران شهید شدن هفت تن از مستشاران نظامی ایران در سوریه را اعلام کرد که یکی از آن‌ها سرتیپ محمدهادی حاجی‌رحیمی بود. درپی این حمله هوایی ۱۴ تن  شهید شدند که هفت نفر از آن‌ها از اعضای سپاه پاسداران بودند.

پس از این اقدام، کشورهای جهان چه حقوقی برای ایران متصور هستند؟

این استاد دانشگاه ادامه داد: نمایندگان برخی کشورها واکنش خود را به این حمله نشان دادند که سخنگوی ارتش اسرائیل، به خبرنگاران گفت: بنا بر اطلاعات ما این نه یک کنسولگری بوده نه یک سفارت. وی افزود ساختمان مورد بحث یک ساختمان نظامی نیروهای قدس بوده که در پوشش یک سازه غیرنظامی در دمشق استتار شده بود. همچنین یوآف گالانت، وزیر دفاع اسرائی گفت که اسرائیل در تلاش است برای همه کسانی که در سراسر خاورمیانه علیه ما اقدام می‌کنند روشن کند که بهای اقدام علیه اسرائیل بهای سنگینی خواهد بود. استفان دوجاریک از سخنگویان دبیرکل سازمان ملل متحد نیز گفته بود:حملات از بیرون به هر کشور ناقض اقتدار ملی است. ما این حملات را محکوم کرده‌ایم و به این محکومیت ادامه می‌دهیم.

دکتر ابراهیمی اضافه کرد:  وانگ ونبین، سخنگوی وزارت امور خارجه چین هم با محکوم کردن این اقدام گفت که امنیت نهادهای دیپلماتیک نمی‌تواند نقض شود و باید به حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی سوریه احترام گذاشت. روسیه نیز در بیانیه‌ای که توسط وزارت امور خارجه صادر شد به واقعه واکنش نشان داد و آن را غیرقابل قبول توصیف کرد. روسیه به شدت این حمله را محکوم کرد.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: همچنین از شورای امنیت سازمان ملل درخواست کرد تا در مورد این حمله تحقیق کند. در بیانیه وزارت خارجه روسیه آمده است که: ما حمله به کنسولگری ایران در سوریه را به شدت محکوم می‌کنیم، این اقدامات تهاجمی اسرائیل مطلقاً غیرقابل قبول است و باید متوقف شود، ما از اسرائیل می‌خواهیم از اقدامات نظامی تحریک‌آمیز در سوریه و سایر کشورهای همسایه دست بردارد. سایر کشور‌ها از جمله امارات متحده عربی، ترکیه، پاکستان، قطر، عمان، عربستان سعودی، مصر، عراق، اردن و کویت نیز با صدور بیانیه‌هایی این حمله را محکوم کردند و در نهایت درپاسخ به این حمله، ایران در نیمه شب ۱۳ آوریل باپرتاب پهپاد وموشک به اسرائیل از خود دفاع کرد.

وی اصول حقوقی مورد استناد ایران دردفاع مشروع از خود و اقدام متقابل را اینگونه شرح داد: حق ذاتی ایران دردفاع مشروع مستند به منشور ۵۱ اصل منع توسل به زور که از سوی اسرائیل مکرر نقض شده است، اصل تعیین سرنوشت ملت‌ها ازجمله ایران وفلسطین، اصل تمامیت ارضی کشورها، اصل استقلال کشورها، اصل برابری کشورها، لزوم حفظ صلح وامنیت بین المللی، مصونیت نمایندگان دیپلملتیک وکنسولی  وسفارتخانه ایران، لزوم رسیدگی به جرائم متعدد بین المللی اسرائیل در icc.

این استاد دانشگاه بیان کرد: تفاسیر یک‌جانبه به نفع اسراییل توسط آمریکا وانگلیس در شورای امنیت مانند کاربرد عبارت مقیاس و ماهیت حمله نقش بی‌ثبات کننده برای منطقه خاورمیانه مطرح شده ومتاسفانه درمورد اقدامات اسرائیل و نسل‌کشی‌اش درغزه و جنایات جنگی از سوی ایشان دراین جلسه مطرح نشده است. ایران به دنبال تشدید تنش در منطقه نیست و ایران ضمن تاکید مجدد پایبندی خود به اصول و اهداف منشور ملل متحد و حقوق بین‌الملل نسبت به عبور از خطوط قرمز ایران در هر مرحله محکم‌تر از قبل برای ایجاد بازدارندگی و تنبیه متجاوز به هر اقدام غیرقانونی و غیرمنطقی عمل و اقدام خواهد کرد.

وی در پایان افزود: اقدام جمهوری اسلامی ایران ضروری و متناسب بوده و اهداف نظامی را مورد هدف قرار داد. ایران با توجه به عدم اقدام لازم و شایسته از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد و همچنین در نتیجه رفتار غیرمسئولانه آمریکا، انگلیس و فرانسه در مسیر ایجاد بازدارندگی و پیش‌گیری از تکرار جنایت رژیم صهیونیستی و دفاع از امنیت و منافع ملی خود حرکت کرده است.

در ادامه دکتر ستایش‌پور ناقد این کرسی با بیان اینکه در اصل با تمام موارد مطرح شده توسط دکتر ابراهیمی موافق است، نکاتی را برای تکمیل این موضوع پیشنهاد داد.

وی با بیان اینکه ابعاد این موضوع بسیار گسترده بوده و بهتر است بر روی یک حوزه تمرکز شود گفت: فرضیه جمله تام خبری و قصیر است.

عضو هیئت علمی دانشگاه قم در ادامه افزود: در بحث ترورها از جمله ترور شهید فخری‌زاده، از نظر حقوقی این موضوع هنوز اثبات نشده که ترور مستقیماً از سوی اسرائیل انجام شده است. لذا نمی‌توان این موضوع را در این مقاله گنجاند.

ستایش‌‌پور با بیان اینکه ماده 51 منشور سازمان ملل هم عرفی است و هم معاهده‌ای گفت: گاهی حمله‌ای صورت می‌گیرد و ادامه دارد مثل جنگ ایران و عراق و دفاع مشروع را به آن ربط می‌دهند. در این اقدام اسرائیل اما بهانه می‌آورند که الان حمله‌ای صورت گرفته و تمام شده و لذا دفاع معنی ندارد.

وی در پایان سخنان خود گفت: سازمان‌هایی مثل سازمان ملل در این ماجرا مسئولیت داشتند اما ترک فعل کرده‌اند. ما باید به خاطر این ترک فعل آن‌ها را بازخواست کنیم.