در سالن شیخ مفید دانشگاه قم برگزار شد:
همایش بزرگداشت مرحوم علامه آیتالله مصباح یزدی، اولین پیشهمایش استاد فکر
در روز دوشنبه، ۱۴ آبان ماه ۱۴۰۳، اولین پیشهمایش بزرگداشت مرحوم علامه آیتالله مصباح یزدی به میزبانی دانشگاه قم برگزار شد. این همایش که با عنوان «استاد فکر» و به مناسبت نکوداشت روز علوم انسانی اسلامی ترتیب داده شده بود، با سخنرانی چهرههای برجستهای از جمله آیت الله فیاضی، رئیس هیئت مدیره مجمع عالی حکمت اسلامی، و حجتالاسلام والمسلمین دکتر احمدحسین شریفی، رئیس دانشگاه قم، و حجتالاسلام والمسلمین دکتر علی مصباح، عضو هیئت امنای مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) و فرزند مرحوم علامه مصباح یزدی، و حمید پرهیزکاری، مسئول دبیرخانه ستاد راهبری علوم انسانی اسلامی حوزه علمیه همراه بود.
در ابتدای این برنامه حجتالاسلام والمسلمین دکتر احمدحسین شریفی به حاضران خیر مقدم گفت و با نقل خاطراتی از تلاشها و فعالیتهای علمی مرحوم علامه مصباح، بر تأثیر عمیق ایشان در تبیین و گسترش علوم انسانی اسلامی تأکید کرد. وی ضمن اشاره به اهمیت نقش علامه مصباح در تربیت شاگردان و بنیانگذاری مراکز علمی، تلاشهای او را در راستای تولید و نهادینهسازی اندیشههای اسلامی در قالب علوم انسانی اسلامی توصیف کرد.
ریاست دانشگاه اظهار داشت: "مرحوم علامه مصباح یزدی یکی از برجستهترین شخصیتهای علمی و فکری معاصر بود که با تلاشهای بیوقفه خود، نقش مهمی در تدوین و بسط مبانی علوم انسانی اسلامی ایفا کرد. او همواره به عنوان متفکری نوآور و منتقد علوم غربی شناخته میشد و این نگاه انتقادی را در آثار و آموزشهای خود به شاگردانش منتقل میکرد.
وی افزود: علامه مصباح نهتنها در حوزه علمی و فلسفی بلکه در ساحت اخلاقی و تربیتی نیز نمونهای عالی از یک عالم ربانی بود که همواره از آموزههای وحیانی و سنتهای دینی برای تبیین حقیقت استفاده میکرد.
دکتر شریفی در بخش دیگری از سخنانش تصریح کرد: "علامه مصباح همواره تلاش میکرد تا نگاه منتقدانه و موشکافانه به علوم انسانی غربی را با نگاهی سازنده و ایجابی ترکیب کند. او معتقد بود که برای پیشبرد علوم انسانی اسلامی، نباید صرفاً به نقد علوم غربی پرداخت، بلکه باید به صورت فعال به تولید و تدوین اندیشههای جدید و بومی نیز همت گماشت.
وی همچنین با اشاره به میراث علمی و تربیتی علامه مصباح تأکید کرد: این میراث گرانبها میتواند الهامبخش نسل جدید دانشجویان و پژوهشگران باشد تا با تکیه بر ارزشهای دینی و فرهنگی خود، به توسعه علمی و تمدنسازی اسلامی بپردازند.
علامه مصباح یزدی همواره دنبال انجام وظیفه بود
آیتالله غلامرضا فیاضی، رئیس هیئت مدیره مجمع عالی حکمت اسلامی، سخنران بعدی این برنامه بود. وی با اشاره به خصایص اخلاقی و علمی بینظیر مرحوم علامه مصباح، ایشان را مصداق بارز علمای عامل و با اخلاص دانست که همواره وظیفه الهی خود را بر هر چیزی مقدم میدانست.
آیتالله غلامرضا فیاضی در بخشی از سخنان خود تأکید کرد: "علامه مصباح یزدی نه تنها به دلیل دانش وسیع و نگاه عمیق فلسفی بلکه به دلیل اخلاق عملی و تقوای کمنظیرش مورد احترام بود. او به طور ویژه بر ضرورت اخلاق و اخلاص در عمل تأکید داشت و از جمله کسانی بود که همواره در پی رضایت الهی بود.
وی افزود: "آیتالله مصباح همواره به ما میآموخت که در هر شرایطی باید به اصول دین و ارزشهای اسلامی وفادار بود و هیچگاه نباید تحت تأثیر جریانهای مادیگرایانه غرب قرار گرفت."
آیتالله فیاضی در ادامه سخنانش با اشاره به جایگاه ویژه علامه مصباح در بین شاگردانش گفت: "یکی از ویژگیهای بارز علامه مصباح، تلاش برای تربیت شاگردانی بود که خود نیز از تفکر نقاد و خلاق برخوردار باشند. او همیشه به ما میآموخت که تنها با حفظ استقلال فکری و تحلیل انتقادی میتوان در برابر جریانهای وارداتی و تقلیدی ایستادگی کرد.
وی تصریح کرد: "علامه مصباح همواره برای پرورش روحیه علمی و دینی در میان طلاب و دانشجویان تلاش میکرد و بر این باور بود که علم و دین باید به عنوان دو ستون مکمل در خدمت یکدیگر باشند تا جامعه بتواند به پیشرفت و سعادت واقعی دست یابد."
تشکیل جبهه واحد در علوم انسانی اسلامی
در ادامه دکتر حمید پرهیزکاری، مسئول دبیرخانه ستاد راهبری علوم انسانی اسلامی حوزه علمیه، گزارشی از دستاوردها و فعالیتهای این ستاد ارائه کرد و به نقش نهادها و دانشگاهها در پیگیری اهداف این حوزه و تلاش برای تشکیل جبهه واحد در مسیر علوم انسانی اسلامی اشاره نمود.
پرهیزکاری گفت: تشکیل جبهه واحد در علوم انسانی اسلامی یکی از اولویتهای اصلی ماست که به لطف حضور مؤسسات علمی و دانشگاهی مختلف در حال شکلگیری است. این تلاشها برای هماهنگی و همافزایی نهادهای علمی و ترویج مبانی اسلامی در حوزههای دانشگاهی ادامه دارد.
وی در ادامه اشاره کرد: با همکاری و همفکری مراکز علمی، توانستهایم برنامهها و اسناد جامعی برای تقویت مبانی علوم انسانی اسلامی تدوین کنیم و این اقدامات نقشی مهم در تحقق اهداف بلند مدت این حوزه دارد.
حمید پرهیزکاری همچنین با اشاره به برنامههای آینده ستاد راهبری علوم انسانی اسلامی، گفت: "در حال حاضر، تلاشهای گستردهای برای تعامل و ارتباط میان نهادهای علمی و دانشگاهی با هدف تقویت و گسترش علوم انسانی اسلامی در حال انجام است. ما به دنبال آن هستیم که با استفاده از ظرفیتهای موجود، طرحهای پژوهشی مشترکی را بین دانشگاهها و حوزههای علمیه به اجرا بگذاریم تا بتوانیم در این مسیر گامهای مؤثری برداریم." وی در پایان اظهار داشت: "مشارکت همهجانبه اساتید و پژوهشگران در این فرآیند، کلید موفقیت و پایداری این حرکت علمی و فکری خواهد بود.
مکتب فکری علامه مصباح، گامی اساسی در مسیر اسلامیسازی علوم انسانی
از بخشهای مهم این همایش، سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین دکتر علی مصباح بود که ضمن بیان یاد و خاطره پدر بزرگوارشان، به تأثیر علامه مصباح در تقویت مبانی نظری انقلاب اسلامی و تلاشهای او در راستای تدوین و گسترش علوم انسانی اسلامی پرداخت. دکتر علی مصباح با تأکید بر نقش برجسته وحی در دستیابی به معرفت الهی و اسلامی، خاطرنشان کرد که نگاه تمدنی علامه مصباح با هدف گسترش فرهنگ اسلامی و مقابله با تمدنهای مادیگرایانه غربی شکل گرفته بود.
فرزند مرحوم علامه مصباح یزدی و عضو هیئت امنای مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، در سخنرانی خود بیان داشت: "مرحوم پدرم، علامه مصباح یزدی، با شجاعت و صلابت در برابر جریانهای فکری مغایر با اسلام ایستادگی میکرد و برای تبیین و تحقق علوم انسانی اسلامی از هیچ تلاشی دریغ نمیکرد. او معتقد بود که تنها با تکیه بر منابع وحیانی و استفاده از عقلانیت اسلامی میتوان تمدنی نوین بنا کرد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: "مکتب فکری علامه مصباح، گامی اساسی در مسیر اسلامیسازی علوم انسانی بود که امروز نیز مسیر آن با قوت ادامه دارد و جوانان و پژوهشگران باید با تعهد و جدیت این مسیر را دنبال کنند."
دکتر علی مصباح در ادامه سخنرانی خود گفت: "علامه مصباح یزدی به عنوان یکی از معماران فکری انقلاب اسلامی، با درک عمیق از نیازهای علمی و فکری جامعه، به تبیین نقش حیاتی وحی و عقل در علوم انسانی پرداخت. او معتقد بود که بدون استفاده از منابع الهی و آموزههای قرآن، نمیتوان به درک کامل و جامعی از مسائل انسانی دست یافت.
وی با تأکید بر اینکه پدرشان همیشه نگاهی تمدنی به علوم انسانی داشت، افزود: تلاش برای تحقق تمدن نوین اسلامی تنها در سایه بهرهگیری از علوم انسانی اسلامی امکانپذیر است و این رسالت به عهده پژوهشگران و اندیشمندان نسلهای آینده است.
این همایش گامی مؤثر در زنده نگهداشتن یاد و میراث علمی و فکری علامه آیتالله مصباح یزدی و تأکید بر اهمیت علوم انسانی اسلامی در توسعه تمدن نوین اسلامی بود.
نظر دهید